Zapalenie wątroby nie może czekać!
to hasło, które towarzyszyło obchodom tegorocznego Światowego Dnia Wirusowego Zapalenia Wątroby
Na świecie ponad 1,4 mln1 ludzi zmaga się z tym schorzeniem. W Polsce liczba osób cierpiących na WZW typu B i C sięga nawet 650 tys. W obu przypadkach ponad 86% chorych nie jest świadoma swojego zakażenia. Od lat na WZW B są prowadzone szczepienia. Na WZW C szczepionki nadal nie opracowano, ale wczesne wykrycie choroby daje szanse na pełne wyleczenie. Obecnie, problem tkwi w diagnostyce.
Problem chorób wątroby dotyka ogrom ludzi. Mówimy o nim głośno. Chcemy, aby nasz apel o możliwość szerokiego dostępu do diagnostyki dotarł do grona decydentów, pacjentów i lekarzy różnych specjalizacji.
W ciągu zaledwie 6 lat dokonał się znaczący postęp
w medycynie. Obecnie możemy szybko diagnozować
i leczyć. Nie zaprzepaśćmy tej szansy. Tym bardziej,
że „Zapalenie wątroby nie może już czekać!” – mówi Barbara Pepke Lider Koalicji Hepatologicznej, prezes Fundacji Gwiazda Nadziei.
KONFERENCJA PRASOWA: Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby
WZW C – realny problem
Eksperci szacują, że w Polsce wirusem HCV, który prowadzi do zapalenia wątroby typu C, zakażonych jest 150 tys.2 osób. Spośród nich tylko 14% jest świadoma choroby, co oznacza, że aż 120 tys.3 żyje z „cichym zabójcą”. Do zakażenia dochodzi, gdy w wyniku skaleczenia, zadrapania do naszego organizmu dostanie się krew osoby chorej. Wirus działa podstępnie, niszczy organizm przez 20-30 lat nie dając się rozpoznać. Maskuje się pod wieloma niespecyficznymi objawami -przypominającymi grypę, bóle mięśni i stawów, problemy skórne i żołądkowe a nawet neurologiczne - przez co trudno się go diagnozuje. Na skutek przewlekłych następstw choroby, może rozwinąć się marskość jak również pierwotny rak wątroby. Każdego roku z powodu nowotworu wątroby umiera 2000 osób w Polsce,
a gros z nich to właśnie chorzy na HCV. Z tego względu środowisko lekarzy i organizacji pacjentów apeluje - Zapalenie wątroby nie może czekać!
PLAKAT: Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby
Mając dostęp do nowoczesnych terapii, skutecznych niemal w 100 %, refundowanych dla każdego chorego, Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych cały czas walczy o podstawy
– czyli dostęp do profilaktyki.
W dobie sutków pandemii, która jasno pokazała, jakie żniwo zbierają choroby zakaźnie, nie możemy bagatelizować wirusów, które są i zakaźnie i onkogenne.
A taki jest właśnie wirus HCV. WZW typu C jest pierwszą przewlekłą chorobą zakaźną, którą można WYLECZYĆ! Aby tak się stało musimy stworzyć program, który u podstaw będzie miał szeroko zakrojoną diagnostykę. Tylko dobrze zaprojektowane działania przyczynią się do realizacji celów postawionych przez WHO - eliminacji HCV do 2030 roku - podkreśla prof. Robert Flisiak.
Do najczęstszych rodzajów wirusów atakujących wątrobę należą: HAV, HBV i HCV. Od lat zauważalny jest wzrost zakażeń wirusem HAV powodującym zapalenie wątroby typu A. Często nazywamy je chorobą „brudnych rąk”,
co ma związek z wyjazdami do krajów o obniżonym standardzie sanitarno-higienicznym. Objawy pojawiające się ze strony układu pokarmowego to wymioty, ból brzucha, brak apetytu, zmęczenie, gorączka. Wirus HBV przenoszony jest przez kontakt z zakażoną krwią. Znajduje się także w wydzielinach np. nasieniu i ślinie. Ze względu na szczególną budowę swojego genomu, może łączyć
się z materiałem genetycznym komórki wątrobowej gospodarza, będąc przez to trudnym do eliminacji.
Wirus HBV prowadzić do zapalenia wątroby typu B
w wyniku, którego może rozwinąć się marskości,
a w późnym stadium także nowotwór.
Dzięki wprowadzeniu obowiązkowych szczepień ochronnych, od lat 90. w Polsce problem zakażeń HBV
co roku się zmniejsza.
Jak zadbać o wątrobę?
Fundacja Gwiazda Nadziei od lat edukuje społeczeństwo na temat profilaktyki wątrobowej. Jak podkreśla Barbara Pepke: Każdy z nas był w sytuacji gdzie mogło dojść do zakażenia. Wizyta u fryzjera, kosmetyczki, w gabinetach medycyny estetycznej, barbera, stomatologa, czy wykonywany w niesterylnych warunkach tatuaż, to potencjalne miejsca,
w których może dojść do zakażenia. Dlatego każdy przynajmniej raz w życiu powinien wykonać badanie na obecność wirusa HCV w swoim organizmie.
PLAKAT: Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby
- po wielokrotnych hospitalizacjach,
- przechodzące transfuzje krwi przed 1992 r.,
- przyjmujące lub które przyjmowały dożylnie narkotyki, nawet incydentalnie,
- utrzymujące ryzykowne zachowania seksualne,
- mające podwyższone normy badań wątrobowych,
- które miały wykonywaną gastroskopię lub kolonoskopię.
Od lat trwają prace nad szczepionką przeciw HCV. Jednak obecnie jedyną formą profilaktyki jest edukacja i diagnostyka. Z tego względu do akcji uświadamiania Polaków dołączył także Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego.
Poprzez kampanie Listy od W chcemy w prostych przekazach uświadamiać jak ważne jest dbanie o wątrobę, właściwe odżywianie oraz styl życia. Pierwszym krokiem powinno być badanie w kierunku obecności wirusa HCV i HBV w naszym organizmie. To punkt wyjścia, który pozwoli zaplanować dalsze kroki jakim jest leczenie. Obecnie program realizowany jest w 6 województwach, w wybranych placówkach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) – dodaje Barbara Pepke.
Badanie anty-HCV można także wykonać w ramach akcji bezpłatnych badań prowadzonych w punktach pobrań ALAB laboratoria. Samo badanie polega na pobraniu krwi żylnej i analizie pod kontem obecności wirusa. Badania anty-HCV wykonujemy w ponad 400 punktach pobrań ALAB Laboratoria na terenie całego kraju. W przypadku, jeśli wynik okaże się dodatni, przeprowadzamy dalszą, bezpłatną diagnostykę. Pozwoli ona na określenie czy zakażenie HCV jest nadal aktywne. W ten sposób dokładamy „cegiełkę” przyczyniając się do eliminacji HCV w Polsce – mówi lek. med. Agata Strukow, Dyrektor ds. Marketingu Medycznego ALAB Laboratoria.
1) https://www.worldhepatitisalliance.org/what-viral-hepatitis-0
2) Halota W, Flisiak R, Juszczyk J, et al. Recommendations of the Polish Group of Experts for HCV for the treatment of hepatitis C in 2020. Clinical and Experimental Hepatology. 2020;6(3):163-169. doi:10.5114/ceh.2020.98606.
3) Projekt KIK/35 Zapobieganie zakażeniom HCV jako przykład zintegrowanych działań w zdrowiu publicznych na rzecz ograniczenia zakażeń krwiopochodnych w Polsce. Red. Wysocki, Zieliński, Gierczyński, Wyd. NIZP-PZH 2017 r.
